Đôi điều cần biết về đầu đọc 3D Blu-ray

Thiết bị chơi Blu-ray đã trình làng từ hơn 5 năm nay và vẫn đang trên đà hợp nhất công nghệ, tính năng và chức năng. Mục đích chính của Blu-ray vẫn không hề thay đổi là mang lại những hình ảnh và âm thanh ở chất lượng đỉnh.

Trong khi đĩa DVD chỉ lưu trữ được tối đa 4.5GB mỗi lớp (tối đa là 2 lớp mỗi mặt), đĩa Blu-ray hỗ trợ tới 25GB lưu trữ mỗi lớp (cũng vẫn tối đa là 2 lớp mỗi mặt). Vì dung lượng lưu trữ cực “khủng “nên cho phép đĩa Blu-ray lưu trữ nội dung độ phân giải cao 1080p (độ phân giải 1920 x 1080 px) và âm thanh vòm không suy hao, không nén. Đồng thời, đĩa Blu-ray cũng hỗ trợ những chức năng tương tác (ta sẽ đề cập đến nó ngay bên dưới) và hỗ trợ upscale đĩa DVD cho hình ảnh đẹp hơn.

Đầu đọc có khả năng chơi 3D Blu-ray

Tính năng mới nhất của đầu đọc Blu-ray là hỗ trợ chơi 3D. Có rất nhiều phim được phát hành dưới dạng 3D và đầu đọc Blu-ray hỗ trợ 3D kết hợp với HDTV sẽ cho ra những thước phim hoành tráng như trong rạp hát. 3D thì phát triển không nhanh bằng định dạng Blu-ray và rất nhiều đầu đọc hiện nay hỗ trợ định dạng 3D để đón đầu tương lai. Nhiều ấn bản ra đời trong tháng 8/9 năm 2011 cho biết nhiều nhà sản xuất đã và đang tấn công thị trường này bằng nhiều tính năng 3D, cũng như đang cộng tác với nhau để cho ra những sản phẩm kính tương thích chéo, hầu tránh những rào cản giúp đưa 3D vào cuộc sống thường nhật.

Tính năng của đầu đọc Blu-ray

Đầu đọc Blu-ray vẫn đang trên đà rớt giá, tuy vậy tính năng hữu dụng thì lại rất nhiều, đáp lại mọi kiểu set-up dàn giải trí tại gia – Cho dù nguồn đĩa vẫn còn hạn chế. Nhiều đầu đọc còn được tích hợp kết nối Internet bằng giắc Ethernet hay Wi-Fi (hoặc cắm thêm thiết bị rời). Tính năng này cho phép kết nối với những trang phát đa phương tiện trực tuyến như Netflix hay Pandora Radio, cho phép cài đặt ứng dụng mở rộng để kết nối Facebook và CNN. Samsung, LG và một số nhà sản xuất khác còn tạo những không gian trực tuyến riêng cho thiết bị có khả năng kết nối Internet của họ, thường cho download miễn phí. Để hỗ trợ cho những ứng dụng internet, nhiều hãng còn chế tạo bàn phím kiểu QWERTY sau lưng điều khiển từ xa, hỗ trợ tính năng duyệt web và webmail.

Kết nối Internet còn giúp đầu đọc kết nối tới mạng gia đình thông qua uPNP (Universal Plug and Play) và DLNA (Digital Living Network Alliance), cho phép truy cập file nghe nhìn qua Windows Media Centre, iTunes và một số trình chia sẻ đa phương tiện khác, giúp chia sẻ ảnh, phim, nhạc. Tính năng này giúp xem đa phương tiện không cần phải thông qua laptop hay gắn vào dàn HTPC. Nhưng để xem được, thì người dùng phải chú ý những định dạng file mà đầu đọc hỗ trợ. Một số đầu đọc cũ hơn sẽ không hỗ trợ được file MP4/ MKV thường sử dụng cho định dạng HD 720p / 1080p (đối nghịch với định dạng AVI cho độ phân giải tiêu chuẩn, trước kia được biết đến trên các đầu đọc DVD hỗ trợ “DivX”).
Nhiều đầu đọc Blu-ray còn hỗ trợ cổng USB, cho phép người dùng cắm thẻ nhớ hoặc ổ cứng USB để xem / chơi nội dung lưu trữ bên trong.

Tính năng BonusView, BD-Live và Player Profiles

Một tính năng khác phân biệt Blu-ray với DVD (không liên quan tới độ phân giải và chất lượng âm thanh) đó là tính năng BonusView và BD-Live. 

BonusView cho phép đĩa chứa thêm được 1 màn hình phụ chạy song song, nhưng không tương tác được. Thông thường, tính năng này chủ yếu sử dụng để thêm vào bình luận của đạo diễn / diễn viên hoặc một vài thông tin khác như là kịch bản, giải thích tình tiết nhằm làm tăng trải nghiệm nghe nhìn. Những đầu Blu-ray ra đời sau tháng 11/2007 bắt đầu hỗ trợ tính năng BonusView và được xem như là đầu Blu-ray Profile 1.1. Chưa đầy 1 năm sau, BD-Live (được xem là Profile 2.0) ra đời, giúp người xem tương tác trực tiếp với đĩa, ví dụ tải game, nội dung tương tác nền web diễn đàn, chat hoặc những nội dung tương tác trực tuyến khác. Cấp độ tương tác mới này đòi hỏi đầu đọc Blu-ray phải có kết nối Internet. Nếu chơi trên đầu Blu-ray không có tính năng BD-Live hoặc là đầu đọc không có kết nối Internet thì Blu-ray vẫn sẽ chơi như bình thường, chỉ có tính năng BD-Live là bị vô hiệu.

Nếu những dòng đầu đọc cũ Profile 1.1 có cổng Ethernet, thì vẫn có thể nâng cấp lên Profile 2.0 bằng firmware. Sony PlayStation 3 được xem là thiết bị Blu-ray minh chứng tương lai, được cập nhật từ Profile 1.1 lên Profile 2.0 và cập nhật Firmware để hỗ trợ chơi 3D. 


Âm thanh Blu-ray

Về mặt âm thanh, đầu đọc Blu-ray hỗ trợ nhiều định dạng âm thanh, đảm bảo tương thích tối đa với tất cả các mã hóa âm thanh chính. Khả năng mới này của đĩa Blu-ray cho phép những studio thu âm vào 1 hoặc 2 định dạng không suy hao (lossless) là Dolby TrueHD và DTS-HD Master Audio. Những định dạng này cho thấy, âm thanh được mã hóa chính xác từng bit, nhưng không hề bị mất hay biến đổi trong suốt tiến trình mã hóa (encoding) và giải mã (decoding).
Đầu đọc Blu-ray đời mới sẽ tích hợp bộ giải mã định dạng âm thanh này trên bo mạch, cho phép những AV receiver không hỗ trợ định dạng âm thanh mới này cũng có thể nhận được những dòng âm thanh, tín hiệu nguyên gốc. Nếu AV receiver có thể giải mã được những định dạng trên thì ta sẽ chuyển đầu đọc Blu-ray về chế độ “bitstream”, nghĩa là đầu đọc sẽ “bát-xê” tín hiệu sang cho AV receiver giải mã.

Cho dù là tín hiệu do đầu đọc hay AV receiver giải mã, thì âm thanh không hề bị ảnh hưởng vì chúng sử dụng những bộ mã âm thanh không suy hao (lossless).Bộ giải mã âm thanh không suy hao sẽ cho ra âm hình chính xác, chất âm tốt và “sạch” rất nhiều. Điều này đặc biệt dễ nhận ra khi âm thanh di chuyển vòm xung quanh người nghe, từ loa surround này đến loa surround khác (ví dụ như tiếng đạn bắn lia thia). Một khi biết qua chất lượng âm thanh không nén của Blu-ray, rất nhiều người sẽ…đổ mồ hôi hột khi nghe lại các dạng âm thanh nén và suy hao thường sử dụng cho nhạc số.

Khả năng kết nối đầu đọc với thiết bị khác và nâng cấp hình ảnh

Để đảm bảo những dòng tính hiệu âm thanh và hình ảnh “ pha lê” chạy đến AV receiver và HDTV với độ méo nhỏ nhất, thì phương thức kết nối qua cổng HDMI là được ưa chuộng nhất. Chỉ 1 cọng cáp cho cả đường tiếng lẫn đường hình. Hơn nữa, tín hiệu số truyền trong dây HDMI không cần phải chuyển đổi. Tất cả đầu đọc Blu-ray xuất hiện sau tháng 1/ 2011 xuất hình ảnh độ phân giải 1080p chỉ thông qua cổng HDMI, mặc dù nhiều dòng máy vẫn trang bị cổng S-video (bị hạn chế ở mức 480i) hoặc cổng component (bị hạn chế ở mức 1080i). Dự kiến vào năm 2014 tất cả ngõ kết nối analogue sẽ biến mất hoàn toàn trên đầu đọc. Nếu khoảng cách kết nối là dưới 25 feet (7.62 m), thì 1 cọng cáp HDMI thông thường là đủ xài. Nếu khoảng cách xa hơn thì nên xem xét đến cọng cáp có nhãn hiệu một chút. Rất nhiều nhà sản xuất cáp cố lòe anh em HD ta rằng chỉ có cọng cáp HDMI 1.4 là truyền được tín hiệu 3D tới TV hay AV receiver mà thôi. Tuy nhiên, theo kinh nghiệm của nhiều dân chơi HD thì nhiều cọng cáp HDMI đời cũ…vẫn truyền tốt như thường.

Nói rằng đĩa Blu-ray mang lại hình ảnh và âm thanh tốt nhất, không có nghĩa là anh em phải đổ xô nâng cấp lên Blu-ray, bỏ mặc thư viện DVD sẵn có của mình ngay-lập-tức, đặc biệt nếu anh em nào sở hữu những đĩa DVD đúc (master) chất lượng cao trong bộ sưu tập Criterion chẳng hạn, thì bỏ đi là rất uổng phí. Những dòng Blu-ray mới sẽ có tính năng “up-convert” nâng cấp hình ảnh video từ độ phân giải chuẩn lên 1080p và cải thiện hình ảnh khá nhiều, trông cứ như là bạn đang xem phim HD1080p vậy. Mặc dù, phương pháp này đòi hỏi…niềm tin nhiều hơn, tuy vậy nó vẫn còn đẹp hơn nếu xem nội dung 480i trên HDTV hỗ trợ 1080p. Sở dĩ đầu Blu-ray làm được điều này là vì nó xử lý theo cơ chế bỏ chế độ quét xen kẽ (interlacing) của DVD và tăng dòng quét liên tục (progressive) lên 1080p.

Nhờ tiến trình này, hình ảnh sẽ được tăng cường và sắc nét hơn. Bởi vì ở đây đầu đọc không chỉ làm nhiệm vụ là tăng dòng quét mà sẽ xử lý một vài lỗi trong quá trình xử lý như răng cưa chẳng hạn. Có “đầy nhóc” những nhà sản xuất làm loại chip có chức năng này: Silicon Image, Sigma Designs, Marvell và Genesis.

Về mặt này, chip của Silicon Image là xử lý tốt nhất, giảm thiểu tối đa tình trạng lộn xộn của hình ảnh và răng cưa nên được sử dụng rộng rãi trên các sản phẩm từ Denon tới Oppo lẫn Samsung. Thực tế là Silicon Image đang trở thành nhà sản xuất chipset xử lý video hàng đầu, động thái gần đây nhất là hãng vừa mới “thôn tính” đối thủ sản xuất chipset video sừng sỏ Anchor Bay.


Khả năng chơi SACD và DVD-Audio

Sau hết phải kể đến các loại đầu đọc thuộc hàng tả pí lù, có thể đọc tất tần tật cả các định dạng như SACD và DVD-Audio, dẹp bỏ tình trạng quá nhiều thiết bị trên dàn. Super Audio CD được giới thiệu năm 1999, có tần số lấy mẫu tới 2.8224 Mhz (so với 0.0441 Mhz của đĩa CD) cùng với dải động rộng hơn lên tới 120 dB (so với 96dB của đĩa CD) và mức tần số trong khoảng từ 20 Hz – 50 kHz (so với 20 Hz – 20 kHz của đĩa CD).

Ngoài hỗ trợ chơi âm thanh 2 kênh, SACD còn hỗ trợ chơi đa kênh. Thông thường, các đĩa SACD là loại lớp kép gồm 1 lớp tiêu chuẩn Audio CD (các đầu CD thông thường có thể đọc được) và 1 lớp SACD. SACD có 1 đối thủ khác là DVD-Audio. Định dạng này cũng hỗ trợ những bitrate và tần số lấy mẫu cao như 48, 88.2, 96, 176.4 và 192 kHz ở 16-, 20- và 24- bit . DVD-Audio cũng hỗ trợ cấu hình đa kênh như mono, stereo (+ subwoofer/.1), 3/3.1-channel, 4/4.1-channel, and 5.0/5.1 full surround, ở nhiều mức bitrate khác nhau.


Kết luận

Tất cả những tính năng này giúp cho công nghệ Blu-ray dễ dàng tích hợp vào bất kỳ bộ dàn giải trí tại gia nào, đặc biệt có những dòng còn rớt giá xuống dưới 100 đôla (~ 2.840.000 đ). Bởi vì nhiều đầu đọc hiện nay đã hỗ trợ Profile 2.0/ BD-Live, nên giá càng cao thì đầu đọc sẽ càng có nhiều chức năng như phát đa phương tiện, tiện ích và ứng dụng Internet, giải mã âm thanh tích hợp trên bo và nhiều tính năng không liên quan tới video khác. Trước khi công nghệ Internet băng rộng và dịch vụ nghe nhìn hợp nhất được và mức giá càng dễ thở hơn thì Blu-ray sẽ còn phát triển mạnh hơn nữa. Còn 1 lý do khác nữa để anh em nâng cấp lên Blu-ray là vì bộ phim Star Wars đã có bản mới bằng Blu-ray rồi !